Al jaren ga ik twee keer per jaar op schrijfretraite met een groep schrijvers. En elk jaar verheug ik me er weer geweldig op: niets aan mijn hoofd, collega-schrijvers om me heen en lekker tikken in een inspirerende omgeving. Tussendoor lekker eten en drinken, sparren met elkaar over rare plotwendingen en spanningsbogen. Of in conclaaf met schrijfcoach Inge de Bie.
In 2009 ging ik voor het eerst naar Frankrijk om drie dagen te schrijven met een groep mensen waarvan ik er maar een paar kende. De retraite was in Milonga, een groepsaccommodatie in Le Coq Banni op het Franse platteland, vlak over de grens met België. De retraite was voor mij een gouden greep. Los van thuis, de kinderen, mijn gewone werk en dagelijkse beslommeringen verloor ik mezelf in een andere wereld. Zo schreef ik de jaren erna grote delen van mijn nooit verschenen roman Middelwoud, de twee detectives die nog in mijn lade liggen, Ren, Janina, ren! (kwam uit in 2016) en natuurlijk Leegland.
Lekker Schrijven!
Na die eerste kennismaking was ik helemaal om. Zeker toen de retraites werden verlengd naar vijf en later zeven dagen. Twee keer per jaar reed ik vanuit Groningen naar Milonga, haalde onderweg andere deelnemers op of kreeg een lift van Inge de Bie, de schrijfcoach en organisator van de Lekker Schrijven-retraites. En elke keer als we ten zuiden van Charleroi de grens passeerden, voelde ik het. Dat bijzondere Milonga-gevoel, die neiging om onmiddellijk mijn notitieboeken uit te stallen, mijn laptop open te klappen en als een dolle te gaan tikken.
Meters maken zonder afleiding
Maar hoe werkt dat dan, schrijven in een gezelschap van een stuk of veertien anderen? Wat we bijna allemaal gemeen hebben is dat we tijdens zo’n week meters willen maken met ons eigen verhaal. Ik vind het zelf vaak lastig om thuis de tijd en de rust te vinden om ongestoord te schrijven. Altijd is er afleiding: werk, kinderen, Netflix, huisdieren, social media en vuile was! Tijdens zo’n schrijfweek hoef je helemaal niets. Je hebt een bedje, je krijgt op tijd je eten en je drinken en je mag gewoon helemaal opgaan in je eigen fictieve wereld. Niemand die je stoort, niemand die iets van je moet.
Je eigen schrijfplek
Een gemiddelde dag in retraite begint met koffie en ontbijt, waarna we allemaal onze favoriete schrijfplek opzoeken. Ik vind het bijvoorbeeld heerlijk om buiten te werken, ook als het koud is, maar anderen zoeken liever een behaaglijk warme schrijfplek bij de kachel. Eenmaal bezig vergeet ik dan alles om me heen. Dan verdwijn ik een paar uur in mijn eigen wereld om pas weer aanspreekbaar te zijn als het tijd is voor de lunch. Of voor een glas wijn. Een hele week schrijven betekent dat je verhaal gaat stromen. Je hoeft er niet steeds opnieuw in te komen, maar je kunt lekker doorgaan. Meestal droom ik er zelfs over. Als dat gebeurt, weet ik dat ik echt in de flow zit.
Vreemde gesprekken
Tijdens zo’n week voeren we de gekste gesprekken. Moet personage X nu wel of niet van een toren springen? Welke outfit is het meest geschikt voor een eerste date? Hoe schakel je twee mensen tegelijkertijd uit met één botte schaar? Hoe lang houdt een vampier het vol zonder bloed te drinken? Is ‘tof’ nu wel of niet een woord dat je in een jeugdroman kunt gebruiken? Welk gif is geschikt als je een garnizoen wilt uitmoorden? Ik noem maar een paar gespreksonderwerpen die zoal voorbij komen tijdens de koffie of de lunch. Voor een buitenstaander moeten dat vreemde gesprekken zijn, maar voor ons is het heel normaal om mee te denken dit soort kwesties.
Literaire avond bij het kampvuur
Hoogtepunten van de week zijn voor mij de avonden rondom het kampvuur als we elkaar voorlezen uit eigen werk. Mooi en kwetsbaar, want de stukjes die we voorlezen zijn vaak nog maar net geschreven, niet gepolijst of geperfectioneerd. Spannend om zelf te doen en fijn om te horen waar iedereen mee bezig is. Na zo’n literaire avond ben ik altijd nog meer gemotiveerd om verder te schrijven.
Lockdown
Dit jaar ben ik maar één keer naar een schrijfretraite geweest. Milonga ging in maart uiteraard niet door. Uiteindelijk konden we in augustus terecht in De Hof van Axen in Drenthe. Ook daar was de sfeer goed en heb ik heerlijk geschreven. En eigenlijk zou we in november weer gaan: vanaf 9 november schrijven in een herfstachtig bos, ik had er zoveel zin in. Corona besliste anders: geen novemberretraite helaas. Toch probeer ik dat samenschrijfgevoel terug te vinden door mee te doen met NaNoWrimo. Daarover binnenkort meer!
